Алаяқтық қоғамға үлкен зиян келтіреді.

Алаяқтық — бұл тұлғаның өзгенің мүлкін немесе мүлікке қатысты құқықтарын заңсыз иемдену мақсатында алдау немесе сенімді теріс пайдалану арқылы жасалатын қылмыстық әрекет.
Алаяқтық түрлі нысандарда көрінуі мүмкін және қоғамға айтарлықтай зиян келтіруі мүмкін.
Оның негізгі түрлері мыналар:
1. “Қаржылық алаяқтық” — банктерде, сақтандыру компанияларында, несиелік ұйымдарда және басқа қаржылық мекемелерде жасалатын алдау әрекеттері. Мысалы, жалған несиелер рәсімдеу, жалған сақтандыру талаптарын жасау.
2. «Интернет алаяқтық» — электрондық пошта, әлеуметтік желілер және басқа да онлайн платформалар арқылы жасалатын алдау әрекеттері. Бұл фишинг, онлайн-алаяқтық схемалары және интернет сауда алаяқтықтары.
3. «Инвестициялық алаяқтық» — жоғары кіріс уәдесімен инвестицияларды тартып, кейін ақшаны иемдену. Мысалы, «қаржылық пирамидалар».
4. «Сауда-саттық алаяқтық» — жалған өнімдерді сату, сапасыз тауарлар немесе қызметтерді жоғары бағамен өткізу.
5. «Жалған құжаттар жасау» — жалған жеке куәлік, диплом, жүргізуші куәлігі және басқа ресми құжаттар жасау және пайдалану.
Алаяқтық қоғамға үлкен зиян келтіреді, себебі ол жеке тұлғалардың және ұйымдардың қаржылық шығынға ұшырауына, сенімнің жоғалуына және заңды жүйенің бұзылуына әкеледі. Алаяқтықпен күресу үшін құқық қорғау органдары, қаржылық институттар және қоғамдық ұйымдар тығыз байланыста жұмыс істеуі қажет. Заңнаманы жетілдіру, азаматтарды ақпараттандыру және алдын алу шараларын күшейту арқылы алаяқтықтың алдын алуға болады.

Аяулым Жаппасқызы,
Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды университетінің студенті